[ITEM]

Shu voqeadan so’ng ustoz mening tahsilim bilan jiddiy shug’ullana boshladi. Yangi-yangi suralarni o’rgatishga kirishdi. Qiynalib qolmasligim uchun, u menga hajman kichik-kichik suralarni o’rgatar edi. Ma’lumki, payg’ambarimiz Mu-hammad (s.a.v.) hali Makkadan Madinaga hijrat qilmagani chog’i xuddi shunday suralar nozil bo’lgan.

• • • va • • Muhim Shaxslar • • • • • • • Muqaddas matnlar • • • • Jamoat • Qurʼon ( القرآن oʻqimoq, qiroat qilmoq) — asosiy. Eʼtiqodiga koʻra, Qurʼon orqali 610—632 yillar davomida nozil qilingan kalomi (Kalomulloh). Qurʼon „Kitob“ (yozuv), „Furqon“ (haq bilan botilning orasini ayiruvchi), „Zikr“ (eslatma), „Tanzil“ (nozil qilingan) kabi nomlar bilan atalib, „Nur“ (yorugʻlik), „Hudo“ (), „Muborak“ (barakotli), „Mubin“ (ochiq-ravshan), „Bushro“ (xushxabar), „Aziz“ (eʼzozlanuvchi), „Majid“ (ulugʻ), „Bashir“ (bashorat beruvchi), „Nazir“ (ogohlantiruvchi) kabi soʻzlar bilan sifatlangan. Islom olamida Qurʼon musʼhaf nomi bilan ham mashhur. Islom ulamolari Qurʼonning 30 xil nom va sifatlarini sanab oʻtganlar.

Mundarija • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Qurʼoni Karim maʼlumotlari [ ] • Arab tilida • Muhammad alayhisalomga va butun insoniyatga tushirilgan Tarixi [ ] Islom tarixiga oid manbalarda keltirilishicha, Qurʼon nozil boʻlishi milodiy 610-yil boshlangan. Muhammad paygʻambar 40 yoshda shahri yaqinidagi gʻorida chuqur tafakkurga berilib oʻtirgan bir paytda Jabroil farishta „Iqroʼ“ („Oʻqi“) deb boshlanuvchi surasining avvalgi 5 oyatini keltirdi. Bu jarayon Makkada 13 yil, Madinada 10 yil, hammasi boʻlib 23 yil davom etgan. Qurʼonning nozil qilinishi islom aqidasi boʻyicha oyining 27-kuniga oʻtar kechasi yuz bergan. Shuning uchun ham bu oy muqaddas hisoblanib, tutilgan kunning 27-kechasi laylatul-qadr, yaʼni qadrli, ilohiy qudrat namoyon boʻladigan, bandalarning bir yillik taqdiri hal qilinadigan (qadr — taqdir, oʻlchov) tabarruk kecha deb ulugʻlanadi. Nozil boʻlish sabablari [ ] Qurʼon sura va oyatlarining nozil boʻlish tartibi voqealarning rivojiga qarab davom etgan. Ilk islom davrida nozil boʻlgan suralar, asosan, Allohning yagonaligi, borliqning mutlaq ilohi, dunyodagi barcha narsalar uning borligidan darak beruvchi dalil ekani, islom taʼlimotida belgilangan aqidaviy tushunchalar — farishtalar, paygʻambarlar, muqaddas kitoblar,, va haqligi toʻgʻrisida edi.

Paygʻambar va musulmonlarga ogʻir kelgan Makka davrida sabr-bardoshga chaqiruvchi, yoʻlida chekilgan mashaqqatlar uchun ulugʻ ajru mukofotlar borligi haqidagi oyatlar nozil etilgan boʻlsa, musulmonlar jamoasi shakllangan davriga va ijtimoiy munosabatlarni tartibga solishga bagʻishlangan oyatlar toʻgʻri keladi. Paygʻambarga diniy masalalar boʻyicha berilgan savollarga u vahiy orqali nozil qilingan oyatlar bilan javob berar edi. Qurʼonning tuzilishi [ ] Qurʼonning boʻlimlari deyiladi, uni shartli ravishda bob bilan taqqoslash mumkin. Har sura boʻlingan.

Qurʼon 114 sura, 6236 oyatdan iborat. Har bir suraning oʻz nomi bor. Oyatlar esa tartib raqami bilan berilgan. Suralarning nomlari uning boshida kelgan soʻzdan olingan yoki zikri koʻproq kelgan narsalar, voqealar yohud asosiy qahramon nomi bilan atalgan.

Keyinchalik oʻqish va yodlash oson boʻlishi uchun Iroq hokimi (hukmronlik yillari 694—714) koʻrsatmasiga binoan Qurʼon 30 qism (, pora)ga boʻlingan. Qurʼonda birinchi kelgan surasidan keyingi suralar katta, oʻrtacha va kichik suralar tartibida joylashgan. 2- 286 oyatdan, eng qisqa 3 oyatdan iborat. Eng qisqa oyatlar „Toho“ va „Yosin“, eng uzun oyat „Baqara“ surasining 282-oyatidir. Crystal reports 9 runtime installer download torrent. Suralar nozil boʻlish vaqti va joyiga koʻra 2 ga: hijradan oldin nozil boʻlgan suralar — „Makka suralari“ (610—622 yillar, 90 sura) va hijradan keyin nozil boʻlgan suralar — „Madina suralari“ (622-yildan, 24 sura) ga ajratiladi.

Qurʼon matnining koʻp qismi Alloh bilan soʻzlashish, islom dushmanlari yoki undan ikkilanuvchilar bilan munozara qilish shaklida berilgan. Musulmonlarning munosabati [ ] Muhammad Qurʼon oyatlarini Jabroildan qabul qilar, boshqa musulmonlar u kishidan eshitib, yodlab olardilar. Yozishni biladigan odamlar, jumladan,,,,,, xurmoning poʻstlogʻi, yapaloq, katta, va shunga oʻxshash narsalarga Qurʼonni yozib borganlar.

Paygʻambar hayotlik chogʻida yana vahiy tushib qolar, degan umidda Qurʼon jamlab kitob shakliga keltirilmagan. Paygʻambarning vafotidan keyin Qurʼon kishilarning xotirasida va yozgan narsalarida qoldi.

Kitob holatida jamlanishi [ ] Birinchi Abu Bakr davrida (dindan qaytish)ga qarshi olib borilgan qattiq janglarda Qurʼonni toʻliq yod olgan koʻplab qorilar halok boʻlib, Qurʼonning kelajak avlodga saqlanmay yoʻqolib ketish xavfi tugʻilgan paytda Abu Bakrga Qurʼonni kitob holiga keltirib, jamlab qoʻyish zarurligini maslahat beradi. Abu Bakr bu ishni amalga oshirishni Paygʻambar bilan koʻp vaqt birga yurgan sahoba, Qurʼonni eng yaxshi yod olgan Zayd ibn Sobitga topshirdi. Zayd ibn Sobit, Umar ibn Xattob va boshqalar Qurʼoni karimni puxta yod bilishlariga qaramay, bu ishning ishonchli boʻlishiga harakat qilib, masjidda: „Kimning qoʻlida yozilgan Qurʼon boʻlsa va uni Paygʻambardan tinglaganiga ikkita guvohi boʻlsa, bizga olib kelsin, Qurʼonni jam qilishga xalifaning buyrugʻi boʻldi“, deb eʼlon qildilar. Ular masjidda oʻtirib, guvohlarni tekshirib, nihoyatda aniqlik bilan 1 yildan ortiq vaqtda Qurʼon sahifalarini jamladilar. Soʻng koʻpchilikka koʻrsatdilar, hamma rozi boʻldi.

[/ITEM]
[/MAIN]

Shu voqeadan so’ng ustoz mening tahsilim bilan jiddiy shug’ullana boshladi. Yangi-yangi suralarni o’rgatishga kirishdi. Qiynalib qolmasligim uchun, u menga hajman kichik-kichik suralarni o’rgatar edi. Ma’lumki, payg’ambarimiz Mu-hammad (s.a.v.) hali Makkadan Madinaga hijrat qilmagani chog’i xuddi shunday suralar nozil bo’lgan.

• • • va • • Muhim Shaxslar • • • • • • • Muqaddas matnlar • • • • Jamoat • Qurʼon ( القرآن oʻqimoq, qiroat qilmoq) — asosiy. Eʼtiqodiga koʻra, Qurʼon orqali 610—632 yillar davomida nozil qilingan kalomi (Kalomulloh). Qurʼon „Kitob“ (yozuv), „Furqon“ (haq bilan botilning orasini ayiruvchi), „Zikr“ (eslatma), „Tanzil“ (nozil qilingan) kabi nomlar bilan atalib, „Nur“ (yorugʻlik), „Hudo“ (), „Muborak“ (barakotli), „Mubin“ (ochiq-ravshan), „Bushro“ (xushxabar), „Aziz“ (eʼzozlanuvchi), „Majid“ (ulugʻ), „Bashir“ (bashorat beruvchi), „Nazir“ (ogohlantiruvchi) kabi soʻzlar bilan sifatlangan. Islom olamida Qurʼon musʼhaf nomi bilan ham mashhur. Islom ulamolari Qurʼonning 30 xil nom va sifatlarini sanab oʻtganlar.

Mundarija • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Qurʼoni Karim maʼlumotlari [ ] • Arab tilida • Muhammad alayhisalomga va butun insoniyatga tushirilgan Tarixi [ ] Islom tarixiga oid manbalarda keltirilishicha, Qurʼon nozil boʻlishi milodiy 610-yil boshlangan. Muhammad paygʻambar 40 yoshda shahri yaqinidagi gʻorida chuqur tafakkurga berilib oʻtirgan bir paytda Jabroil farishta „Iqroʼ“ („Oʻqi“) deb boshlanuvchi surasining avvalgi 5 oyatini keltirdi. Bu jarayon Makkada 13 yil, Madinada 10 yil, hammasi boʻlib 23 yil davom etgan. Qurʼonning nozil qilinishi islom aqidasi boʻyicha oyining 27-kuniga oʻtar kechasi yuz bergan. Shuning uchun ham bu oy muqaddas hisoblanib, tutilgan kunning 27-kechasi laylatul-qadr, yaʼni qadrli, ilohiy qudrat namoyon boʻladigan, bandalarning bir yillik taqdiri hal qilinadigan (qadr — taqdir, oʻlchov) tabarruk kecha deb ulugʻlanadi. Nozil boʻlish sabablari [ ] Qurʼon sura va oyatlarining nozil boʻlish tartibi voqealarning rivojiga qarab davom etgan. Ilk islom davrida nozil boʻlgan suralar, asosan, Allohning yagonaligi, borliqning mutlaq ilohi, dunyodagi barcha narsalar uning borligidan darak beruvchi dalil ekani, islom taʼlimotida belgilangan aqidaviy tushunchalar — farishtalar, paygʻambarlar, muqaddas kitoblar,, va haqligi toʻgʻrisida edi.

Paygʻambar va musulmonlarga ogʻir kelgan Makka davrida sabr-bardoshga chaqiruvchi, yoʻlida chekilgan mashaqqatlar uchun ulugʻ ajru mukofotlar borligi haqidagi oyatlar nozil etilgan boʻlsa, musulmonlar jamoasi shakllangan davriga va ijtimoiy munosabatlarni tartibga solishga bagʻishlangan oyatlar toʻgʻri keladi. Paygʻambarga diniy masalalar boʻyicha berilgan savollarga u vahiy orqali nozil qilingan oyatlar bilan javob berar edi. Qurʼonning tuzilishi [ ] Qurʼonning boʻlimlari deyiladi, uni shartli ravishda bob bilan taqqoslash mumkin. Har sura boʻlingan.

Qurʼon 114 sura, 6236 oyatdan iborat. Har bir suraning oʻz nomi bor. Oyatlar esa tartib raqami bilan berilgan. Suralarning nomlari uning boshida kelgan soʻzdan olingan yoki zikri koʻproq kelgan narsalar, voqealar yohud asosiy qahramon nomi bilan atalgan.

Keyinchalik oʻqish va yodlash oson boʻlishi uchun Iroq hokimi (hukmronlik yillari 694—714) koʻrsatmasiga binoan Qurʼon 30 qism (, pora)ga boʻlingan. Qurʼonda birinchi kelgan surasidan keyingi suralar katta, oʻrtacha va kichik suralar tartibida joylashgan. 2- 286 oyatdan, eng qisqa 3 oyatdan iborat. Eng qisqa oyatlar „Toho“ va „Yosin“, eng uzun oyat „Baqara“ surasining 282-oyatidir. Crystal reports 9 runtime installer download torrent. Suralar nozil boʻlish vaqti va joyiga koʻra 2 ga: hijradan oldin nozil boʻlgan suralar — „Makka suralari“ (610—622 yillar, 90 sura) va hijradan keyin nozil boʻlgan suralar — „Madina suralari“ (622-yildan, 24 sura) ga ajratiladi.

Qurʼon matnining koʻp qismi Alloh bilan soʻzlashish, islom dushmanlari yoki undan ikkilanuvchilar bilan munozara qilish shaklida berilgan. Musulmonlarning munosabati [ ] Muhammad Qurʼon oyatlarini Jabroildan qabul qilar, boshqa musulmonlar u kishidan eshitib, yodlab olardilar. Yozishni biladigan odamlar, jumladan,,,,,, xurmoning poʻstlogʻi, yapaloq, katta, va shunga oʻxshash narsalarga Qurʼonni yozib borganlar.

Paygʻambar hayotlik chogʻida yana vahiy tushib qolar, degan umidda Qurʼon jamlab kitob shakliga keltirilmagan. Paygʻambarning vafotidan keyin Qurʼon kishilarning xotirasida va yozgan narsalarida qoldi.

Kitob holatida jamlanishi [ ] Birinchi Abu Bakr davrida (dindan qaytish)ga qarshi olib borilgan qattiq janglarda Qurʼonni toʻliq yod olgan koʻplab qorilar halok boʻlib, Qurʼonning kelajak avlodga saqlanmay yoʻqolib ketish xavfi tugʻilgan paytda Abu Bakrga Qurʼonni kitob holiga keltirib, jamlab qoʻyish zarurligini maslahat beradi. Abu Bakr bu ishni amalga oshirishni Paygʻambar bilan koʻp vaqt birga yurgan sahoba, Qurʼonni eng yaxshi yod olgan Zayd ibn Sobitga topshirdi. Zayd ibn Sobit, Umar ibn Xattob va boshqalar Qurʼoni karimni puxta yod bilishlariga qaramay, bu ishning ishonchli boʻlishiga harakat qilib, masjidda: „Kimning qoʻlida yozilgan Qurʼon boʻlsa va uni Paygʻambardan tinglaganiga ikkita guvohi boʻlsa, bizga olib kelsin, Qurʼonni jam qilishga xalifaning buyrugʻi boʻldi“, deb eʼlon qildilar. Ular masjidda oʻtirib, guvohlarni tekshirib, nihoyatda aniqlik bilan 1 yildan ortiq vaqtda Qurʼon sahifalarini jamladilar. Soʻng koʻpchilikka koʻrsatdilar, hamma rozi boʻldi.